Τα συνταγματικά εγχειρήματα της δικτατορίας και το συντακτικό έργο της μεταπολίτευσης

ΝΙΚΟΣ Κ. ΠΑΠΑΧΡΗΣΤΟΣ,  Τα συνταγματικά εγχειρήματα της δικτατορίας και το συντακτικό έργο της μεταπολίτευσης,  Πρόλογος Δ. Θ. ΤΣΑΤΣΟΣ, Αθήνα-Κομοτηνή 2001, 439 σελ.

«…Το συνταγματικό δίκαιο δεν μπορεί ούτε να διδαχθεί ούτε να ερευνηθεί έξω από τη συνολική πολιτική εξέλιξη, αλλά και η πολιτική ιστορία δεν μπορεί να νοηθεί χωρίς ταυτόχρονη παρακολούθηση των θεσμικών και συνακόλουθα πολιτικών εξελίξεων… 

Η πολιτική και θεσμική ιστορία μιας πολιτείας έχει άνω και κάτω στιγμές. Έχει περιόδους δημοκρατικές αλλά και περιόδους παρακμιακής δικτατορίας. Καμία περίοδος, όμως, δεν είναι για τον ιστορικό της πολιτικής και των θεσμών ούτε όμως και για τον ερμηνευτή του Συντάγματος περιττή. Οι περίοδοι της ιστορίας μπορεί να είναι ποιοτικά ιεραρχίσιμες. Δεν είναι όμως μεθοδολογικά ιεραρχίσιμες. 

Η συνταγματική πρόφαση της ελληνικής δικτατορίας 1967 – 1974 πρέπει να προσεχτεί. Επιβεβαιώνει την ανάγκη εκείνης της δικτατορίας να εκφραστεί με συνταγματικό λόγο. Ακριβώς αναζητώντας ένα minimum συναίνεσης που και η πιο στυγνή μορφή κρατικού αυταρχισμού χρειάζεται για να επιβιώσει. Και αυτό αρχίζει ήδη με την χρησιμοποίηση του όρου δημοκρατία, με τη δήθεν κατοχύρωση θεμελιωδών δικαιωμάτων, με τη διακήρυξη μιας δήθεν δικαστικής ανεξαρτησίας». 

[από τον πρόλογο του Καθηγητή Δημήτρη Τσάτσου]