Πολιτικό Χρήμα και Διαφθορά

Στο πλαίσιο του Κύκλου Εκδηλώσεων για την Ανανέωση του Πολιτικού Συστήματος, το Κέντρο Ευρωπαϊκού Συνταγματικού Δικαίου – Ίδρυμα Θεμιστοκλή και Δημήτρη Τσάτσου, σε συνεργασία με το Ίδρυμα Friedrich Ebert, την Τετάρτη 6 Μαρτίου 2013 στο Ινστιτούτο Goethe Αθηνών πραγματοποιήθηκε εκδήλωση με θέμα: «Πολιτικό χρήμα και διαφθορά»

Ο Κωνσταντίνος Τσουκαλάς, Ομότιμος Καθηγητής Πανεπιστημίου Αθηνών τόνισε ότι «το τεκμήριο της εντιμότητας δεν ισχύει πια» καθώς ένα πλήθος ηγετών από όλο τον πλανήτη ενεπλάκησαν ή εμπλέκονται σε μεγάλα σκάνδαλα. «Το φάντασμα της διαφθοράς είναι πανταχού παρόν», σημείωσε λέγοντας ότι είναι απαισιόδοξος καθώς πολύ δύσκολα πλέον μπορεί να φτάσει κανείς στην αλήθεια και να αποκαλύψει τι πραγματικά συμβαίνει. Σημείωσε μάλιστα πως η αντίληψη που κυριαρχεί είναι ότι «αν όλα είναι προς αγορά, γιατί όχι και η πολιτική» και αναφέρθηκε στην απόφαση του Ανωτάτου Δικαστηρίου των ΗΠΑ που αποφάσισε πως κάθε περιορισμός στη χρηματοδότηση από επιχειρηματίες είναι αντισυνταγματικός, επιτρέποντας την ανεξέλεγκτη χρηματοδότηση των υποψηφίων. «Έτσι ψηφίζεις με τα χρήματα», συμπλήρωσε.
Ο Επίκουρος Καθηγητής Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης Χριστόφορος Βερναρδάκης, μίλησε για την ανακατανομή της πολιτικής και οικονομικής ισχύος και την αλλαγή των ισορροπιών εις βάρος της πολιτικής που οδηγεί τελικά στην υποταγή των πολιτικών κομμάτων στην οικονομική εξουσία. Αναφέρθηκε μάλιστα αναλυτικά σε 16 μεγάλα σκάνδαλα (Siemens, Υποβρύχια, Δομημένα Ομόλογα, Εξοπλιστικά προγράμματα κ.α) που είχαμε στην Ελλάδα τα τελευταία 15 χρόνια. «Ένα μεγάλο σκάνδαλο το χρόνο που οδηγεί σε μια τεράστια ανακατανομή του κοινωνικού πλούτου». Επίσης αναφέρθηκε στο παράδοξο γεγονός ότι η όσο μεγαλύτερη είναι η Κρατική Χρηματοδότηση, τόσο περισσότερη είναι και η εξάρτηση από τον Ιδιωτικό Τομέα. Η πρόβλεψη για χρηματοδότηση των κομμάτων με ποσοστό επί των προβλεπομένων εσόδων του Κρατικού Προϋπολογισμού οδηγεί σε μεγάλες στρεβλώσεις. Επίσης αναφέρθηκε στο μεγάλο τραπεζικό δανεισμό και στο ρόλο των ΜΜΕ. Η αλλαγή του νόμου για τη χρηματοδότηση είναι απαραίτητη για να περιοριστούν οι στρεβλώσεις. Ο κ. Βερναρδάκης αναφέρθηκε στο γερμανικό νόμο που προβλέπει χρηματοδότηση που συναρτάται από τον αριθμό των μελών και τις εισφορές τους.
Ο Επίκουρος Καθηγητής Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης Παναγιώτης Μαντζούφας, αναφέρθηκε στην ανάγκη να υπάρξει πραγματικός έλεγχος στα οικονομικά των κομμάτων και μίλησε για τα ιστορικά αίτια της διαφθοράς που ανάγονται στη δημιουργία του ελληνικού κράτους και τις πελατειακές σχέσεις. «Η κομματική ιδιότης έγινε ένα είδος επαγγέλματος», είπε χαρακτηριστικά. Σημείωσε επίσης ότι το προβλεπόμενο από το Σύνταγμα δικαίωμα για την οικονομική ενίσχυση των κομμάτων έγινε υποχρέωση με την αναθεώρηση του Συντάγματος. Θεωρεί απαράδεκτο τον τρόπο με τον οποίο γίνεται τραπεζικός δανεισμός και σημείωσε πως πρέπει αν τεθούν αυστηρά όρια. Θύμισε ακόμη πως η αρμόδια –για τον έλεγχο- Επιτροπή της Βουλής δεν έχει μέχρι σήμερα βεβαιώσει καμιά παράβαση από κόμματα και βουλευτές στα θέματα χρηματοδότησης. Σημείωσε πως δεν είναι αντίθετος στη χρηματοδότηση από επιχειρηματίες, αρκεί αυτό να γίνεται με απόλυτη διαφάνεια.
Ο Λέκτορας του Πανεπιστημίου της Βιέννης Hubert Sickinger, μετέφερε την Αυστριακή εμπειρία. Από το 2007 είχε ασκηθεί έντονη κριτική στον αυστριακό νόμο για την χρηματοδότηση των κομμάτων, όμως δεν είχαν εισακουστεί. Τα κόμματα –νομοθέτες «βολεύονταν» από την υπάρχουσα κατάσταση καθώς στα ταμεία τους κατέληγαν δυσανάλογα μεγάλα ποσά σε σχέση με τον πληθυσμό της χώρας –το ίδιο ποσό που δινόταν στα γερμανικά πολιτικά κόμματα, σε μια χώρα με πολλαπλάσιο πληθυσμό από αυτόν της Αυστρίας. Αφορμή για να αλλάξει ο νόμος ήταν ένα μεγάλο σκάνδαλο που ξέσπασε με την ιδιωτικοποίηση της τράπεζας Hypo Alpe-Adria. Με το νέο νόμο, που τελικά ψηφίστηκε, προβλέπονται ελεγκτικοί μηχανισμοί από ανεξάρτητες αρχές και τίθενται περιορισμοί όπως πχ, να μη δίνονται επιχορηγήσεις στα κόμματα από επιχειρήσεις όπου υπάρχει κρατική συμμετοχή άνω του 25%.